Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Etimolojik Açıdan
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

 

 

Bilal Aksoy

Ambulans

17 Ocak 2020

     Hasta taşıma ve hastaya geçici müdahale aracı. 1819’da İngilizcede kaydedilen ambulance sözünün Fransızların ‘yürüyen/seyyar hastahane’ karşılığındaki ambulance’den intikal ettiği sanılmaktadır. Önceleri Fransızların hopital ambulant (=gezici hastahane) dedikleri bu araç bir tür askeri hastahane işlevine sahipti. Bir zamanlar, Latince ambulare (=yürümek) sözü telaffuz ediliyordu. İngilizce ambulatory sözü de bu Latince sözle bağlantılıdır. Latincede ambulacrum (=geniş yol ya da sokak) ve ambulatio (=gezinme, yürüyüş), ambulo (=yürümek, yolculuk etmek) sözleri bulunuyor.

     XIX. yüzyılın yarısında artık seyyar/mobil hastane araçlarına ambulance denilmesi yaygınlaşmaya başlamıştır. Amerika’da da aynı söz yerleşmiştir. Fransızca ambulance (=can kurtaran), ambulant/e (=gezici, seyyar; posta vagonlarında çalışan PTT memuru), ambulation (=gezme, gezinme) ve ambulant (=gezici, seyyar) sözleri İngilizcede de yer alarak bu dile özgü telaffuz edilmiştir. İngilizce ambulate (=gezmek, dolaşmak), ambulance (=ambülans, cankurtaran), ambulation (=gezmek, dolaşmak), ambula tory (=kemerli yol) bu açıdan birer örnektir.

  Türkçede kullanılan Ambulans sözü artık evrensel sayılmalıdır. Fransızca ve İngilizce ambulance, Portekizce ambulância, İspanyolca ambulancia, İtalyanca ambulanza, Katalanca ambulància, Lehçe ve İsveççe ambulans, Lüxemburgca Ambulanz, Farsça embulans, Kürtçe ambûlans, Danca ambulance, Norveççe ambulanse, Arnavutça ambulancë, Romence ambulantă ve Fince ambulanssi örnekleri görülmektedir.