Arşın
16 Aralık 2022
Bir uzunluk ölçüsü birimi. Genellikle bir kulaç. Türkçe arış (=bir uzunluk ölçüsü) sözünden. Osmanlı yazarları ‘kulaç’ karşılığında arış sözünü kullanmıştır. XIV. yüzyıldan itibaren bir kısım kaynaklarda bu söz yer alıyor. Arşın sözü arış’tan türetilmiştir. Türkçe arış sözü Yeni Farsçadaki ariş (=arşın) sözünden alıntıdır. Orta Farsçadaki ryšn (=arşın) sözcüğüyle bağlantılıdır. Pehlevice ārešn (=arşın) sözü de biliniyor. Bu sözler Avestacadaki ārštya (=arşın) sözünden kaynaklanmıştır. Beluçça hariş, harşa veya harş sözcükleri aynı karşılıktadır. Ossetçe arçin ifade edilmiştir. Kürtçede arşın şekliyle biliniyor. Farsça arşin veya arşun ‘yetmişbir santimlik uzunluk ölçü birimi’ni karşılamaktadır. Farsça kökenli olarak Çinceye de intikal ederek ā’ĕrshēn şeklinde yer etmiş ve yetmişbir santimlik uzunluğu belirtmiştir. Ermenice arşun, Rusça, Romence, Bulgarca ve Makedonca arşin, Sırpça ve Çekçe aršin, Yunanca ve Macarca arsin, İngilizce arshin, Fransızca archine, Arnavutça arşi veya arşin.