Avize

1 Mart 2020

     Tavana asılan billûr, cam ya da metal süslü şamdanlı ve lambalı aydınlatma aracı. Farsça âvihten (=asmak, asılmak ve sarılmak) fiilinden emir olan âviz (=as, asıl) ve âvize (=asılı olan, asılan; her çeşit askı ya da küpe) sözleri kullanılmaktadır. Türkçeye Farsça âvize (=asılı) sözünden intikal etmiştir. Ayrıca aynı kökten türeyen Farsça âvizgin kelimesi ‘insanlara musallat olan, asılan ya da bir şey isteyen; asılgan, ileşken’ karşılığındadır. Farsça âvihten sözünden âvîzan (=asılı, asılan) sözü de bulunmaktadır. Pehlevice aveḥtan kelimesi Farsçada âvihten sözüne yol açmıştır. Kürtçe awize (=avize) sözünün yanı sıra Osetçe/Alanca awinjun, Tacikçe avinjin ve Kürtçe hil-avıstın ya da ḥal-āvısin sözleri ‘asmak’ karşılığındadır. Eski İran Dillerinde âvingān ya da âveng kelimeleri de ‘asmak’ karşılığındadır. Zambakgillerden avize biçiminde sarkık iri ve beyaz çiçek açan, ana yurdu Amerika olan bir süs ağacına avize ağacı denilmektedir.