Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Etimolojik Açıdan
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

 

 

Bilal Aksoy

Bani

28 Mayıs 2020

    Bir yapıyı inşa eden. Arapça binā (=yapı) kelimesine istinaden bāni (=binā yapan veya yaptıran) denilmiştir. Arapçada mevcut olan bu kelime, Sumerce ban (=kapamak, örtmek, gizlemek) sözünden kaynaklanmış olmalıdır. Bu nedenle, Sumer yapılarında kullanılan sütunlara Sumerce banda deniliyordu. Kürtçe ban (=dam, ev, çatı, bina; yukarı, üst) ve banger (=luğ, dam’ın toprağını sıkılaştıran taş silindir) sözleri kullanılmaktadır. Sumerceden Kürtçeye, oradan da Arapçaya geçtiği belirlenmektedir. Arapça binā (=yapı) veya bünyān kelimesi Farsça bün (=temel, esas, dip, kaide) ve Kürtçe bın veya bin (=dip, temel) sözleriyle bağlantılıdır. Farsça bünyād (=temel; binā, yapı), bünyād-ger (=bina yapan, bāni), büngāh (=içine eşya konulan oda), bündār (=ev sahibi), bünlād veya bündād (=yapı, bina, duvar, payanda) sözleri mevcuttur.  

     Arapça bünye (=beden, beden yapısı, vücut) ve İbranice binian (=yapı, bina) sözleri de aynı kökle bağlantılıdır. Batı Dillerinde de buna benzer sözler görmekteyiz. İsveççe byggnad ve Danca bygning, Norveççe bygning, İzlandaca Bygging ‘bina, yapı’ demektir. İspanyolca albanil (=inşa eden, yapan) ve Portekizce alvanel (=duvarcı, bina yapıcısı) sözleri bāni kelimesiyle bağlantılıdır. Kayseri’nin Bünyan ilçesi önceleri Sarımsaklı adını taşıyordu. Sultan Abdülhamid’in burada yaptırdığı binalardan dolayı, önceleri Bünyan-ı Hamid ve sonrasında kısaca Bünyan denildi.