Bisküvi

29 Aralık 2019

     Un, süt, şeker ya da tuz ile yapılan ince bir gevrek türü. Türkçeye Fransızca biscuit (bisküi: ‘bisküvi; peksimet’) sözünden geçmiştir. Bu söz Latince biscoctus (=çifte pişirilmiş) sözüne dayanmaktadır. Bis ön eki, Latince bis (=iki kez, iki defa) sözcüğünden Fransızcaya geçmiştir. Fransızcada iki ayrı bis sözcüğü bulunmaktadır. İlkine göre, bis ‘bir daha, tekrar, yeniden, mükerrer; iki kez’ olarak bilinmektedir. İkinci bis ‘esmer, boz renkli’ karşılığındadır. Aslında bisküvi yaygın olarak Fransa’da esmer şekliyle bu ikinci bis’in karşılığına da uygun düşmektedir. Oysa iki kez fırınlandığından ve Latincedeki biscoctus (=çifte pişirilmiş) ile bağlantısından dolayı birinci bis’in daha uygun olduğu kabul görmektedir. Fransızca biscuit’deki cuit (küvi) son ekine baktığımızda bunun da Latince coctus (=pişirmek) ve coctum (=pişirilmiş) sözleriyle ilişkili olduğunu anlıyoruz. XIX. yüzyılın ikinci yarısında Türkçede kullanılmaya başlanan bu sözcük, önceleri Türkçe Sözlük’te bisküvit şekliyle belirtilmiştir. Aynı sözlükte 1970’li yıllardan itibaren bisküvi şekli kullanılmıştır. İngilizce biscuit, İtalyanca biscotto, Hintçe biskut, Portekizce biscoito, Japonca bisuketto, Arapça baskuvit, Kürtçe piskewît, Urduca biskit, Yunanca biskóto, Peştuca biskuit, Pencapça bisakuta, Farsça biskuit, Kanada Dilinde biskattu, Slovence biskot, Flemenkçe biscuit (biskui); Bulgarca, Sırpça, Hırvatça, Azerice biskvit, Nepalce biskuta.