Boya

23 Ocak 2024

     Üzerine sürüldüğü yeri veya içine katıldığı şeyi renklendiren madde. Yaygın kanıya göre Orta Çağ Türkçesindeki bodug (=boya) sözcüğünden dönüşmüştür. Aynı çağda bodu veya bodı sözcükleri ‘boyamak, yapıştırmak’ karşılığında ifade edilmiştir. Bu dönüşmenin aynı çağda d/y değişimine dayandığı sanılıyor. Buna göre bod boy, adak ayak, adığ ayı, adgır aygır şekline bürünmüştür. Bodug sözcüğü d/y ve u/a değişimiyle boyag biçimini almıştır. Aynı karşılıkta Kürtçede boye veya boyaḥ biçimleri görülüyor. Aynı biçimler Deylemicede de yerleşmiştir. Buna karşılık Azerice boya veya boyag, Uygurca boyak, Türkmence boya, boyağ veya renk, Tatarca buyau, Özbekçe boyàk, Kazakça boyav veya sır, Kırgızca boyok, Başkırtça buyav biçimleriyle karşılaşılıyor. Boya sözcüğünün diğer bir kısım dillerin literatürlerinde de farklı şekilleriyle kullanıldığı görülmüştür. Bu bağlamda Ermenice ve Makedonca boya, Romence boia, Arnavutça bojë, Yunanca boğia, Arapça būyā, Sırpça bója, Bulgarca boyá.