Çap
1 Haziran 2021
Büyüklük, ölçü, kalibre, cisimlerin genişliği, kutur. Ermenice č’ap’um (=ölçü, ölçüm, boyut) sözünden. Bu söz Ermenice č’ap’el (=ölçmek) yüklemiyle bağlantılıdır. Aynı kökten Ermenice č’ap’avor ise ‘ölçülü’ karşılığındadır. Kürtçede çap sözü tahıl ölçü birimini ifade etmektedir ki, bu ölçü 8 kg kadardır. Aynı dilde çapın yarısı nivçap (=yarım çap, 4 kg) olarak biliniyor. Nivçap’ın yarısı ḵod (=çeyrek çap, 2 kg) sözleri Kürtçede tahıl ölçü birimleridir. Çap sözünün Ermeniceden Kürtçeye geçtiği kanısındayım. Türkçede kullanılan çap sözü kapasiteyi dile getirmektedir. Çaptan düşmek ‘eski gücünü kaybetmek’, çapsız ‘işe yaramaz, kalitesiz, kapasitesiz’ olarak anlaşılıyor.