Çapula

23 Şubat 2025     

     Kaba deriden yapılmış ucu sivri ve kıvrık olan bir tür ayakkabı, yemeni. Farsça pā-çîle (=kar ayakkabısı, selbur; çarpık ayaklı) sözcüğünden evrilmiştir. Farsça Pā-çîle’den Anadolu’da çapile biçimine dönüşmüş ve buradan da çapula şeklini almıştır. Farsça pā (=ayak) sözcüğüne dayanarak aynı dildeki pā çîden (=ağır ağır yürümek) sözüyle ilişkili gibidir. Ancak Farsça pā-çîle sözcüğündeki çîle aynı dildeki çille (=eziyet, sıkıntı, meşakkat) sözcüğüyle ilişkili olabilir. Çapula Karadeniz Bölgesi’nde yaygın olarak kullanılmıştır. Trabzon ve Rize dolaylarında çapula olarak bilinen bu ayakkabı Ordu ve Giresun’da çapıla, Erzurum’da çapola biçimleriyle de ifade edilmektedir. “Çapulali gelinin / tenekeden kazani / Satsun çapulalari / alsun bakır kazani”. // “Ayağında çapula / Sefa geldun abula / Sen git da kızun gelsun / Deduğumuz kafula”. Ayrıca İzmir’in Balçova ilçesinde ‘ayakkabı çivisi’; Bartın, Karabük ve Zonguldak dolaylarında ‘dikişli ayakkabı’ karşılığında çapula deniliyor.