Çatı

8 Nisan 2024

     Bir evin damını kuran yapı; birbirine çatılmış şeylerin bütünü; edebi eserlerdeki kurgu; barınılan, sığınılan yer. Sanskritçe chata (=çatı, örtü, dam) sözcüğünden kaynaklanmıştır. Sanskritçe chāțah (=çardak, kameriye) sözcüğü de aynı köktendir. Bu sözcükler Sanskritçe çhad (=kaplamak, örtmek, perdelemek) sözcüğüne dayanmaktadır. Urduca çeht, Bengalce chāda, Pencapça chata sözcükleri ‘çatı’ karşılığındadır. Orta Çağ Türkçesindeki çatır (=çadır) sözcüğü de aynı köktendir. Çadır sözcüğü de Sanskritçe çhad (=kaplamak, örtmek, kapatmak, perdelemek) sözcüğünden kaynaklanarak Pehlevice çādar şekliyle Farsçaya intikal etmiştir. Yaygın olarak Farsçada çāder şekli kullanılmıştır. Kaşgarlı’nın sözlüğünde çatı sözcüğü bulunmuyor. Macarca tetö (=çatı) sözcüğü de fonetik benzerliğiyle dikkati çekmektedir. Kürtçe, Arnavutça, Makedonca ve Yunanca çati ve Bulgarca çatiya şekilleri görülüyor.