Defne

31 Mayıs 2020

     Yaprakları güzel kokulu ve her mevsim yeşil kalan bir ağaç. Eski Yunanca dáphne (=defne, defne ağacı) sözünden gelmektedir. Eski Yunanca daphnephoros (=defne dalından yapılmış çelenk taşıyan) sözü de kullanılıyordu. Çağdaş Yunancada da dáphne (dafne) şekliyle ifade edilmektedir. Azra Erhat’ın aktarımlarına göre, Eski Yunan mitolojisinde Thessalia ırmağı Peneus’un kızı Daphne önceleri güzeller güzeli bir nympha (=nif) imiş. Tanrı Apollon ona sevdalanıp peşine düşmüş. Tam yakalayacağı anda, Dafne babası olan ırmağa yalvarmış onu kurtarsın diye. O anda birden bir Defne ağacına dönüşmüş. Melih Cevdet Anday “Defne ile Tanrı” başlıklı şiirinin ilk dizelerinde “Eskiden çok eskilerde/Güzelliği dillere destan/Bir su perisi vardı adı Defne/Upuzun saçları altın sarısıydı” diye betimlemektedir. Latincede de Daphnē adı, “Irmak tanrısı Peneios’un kızı” olarak bilinmektedir. Arapçada defne şekliyle bilinmektedir. Bu nedenle, yaygın olarak Ege Bölgesi’nde doğan kız çocuklarına verilen adlardan biridir. ‘Ardıç’ karşılığında Sumerce ^ĝešdub-ra-an ve Akadca duprānum kelimeleriyle defne sözü arasında bir münasebetin olduğunu sanmıyorum.