Destek

25 Şubat 2020

     Dayanak, yardım, herhangi bir kimseye ya da bir nesneye güç katan. Farsça ve Kürtçe dest (=el) ile tekliği ifade eden -ek son ekinden oluşmaktadır.  Bir kısım Farsça sözlüklerde destek sözcüğü ‘küçük el, elcik’ diye aktarılmaktadır. Oysa, destek hem Kürtçede hem de Farsçada ‘tek el’ karşılığında ifade edilmiştir. Geniş açıdan, ‘yardım, dayanak, tutamak, kol’ karşılığında da destek sözü kullanılmaktadır. Herhangi bir kimseye tokat atan bir başkası, ‘ona bir destekli attım’ diyerek, tek elle attığı tokatla övünmektedir. Kürtçede dest (=el) ön ekiyle bilinen onlarca söz bulunmaktadır: Destgir (=iyilik sever), destdırêj (=eli uzun, nüfuzlu kimse), destgırti (=nişanlı kız ya da erkek), destbıkar (elinden iş gelen, yetenekli), destûr (=izin, müsaade), destpak (=eli temiz), destmal (=el bezi, mendil) vd.

      Rüzgârdan devrilmesin diye ağaçlara yaslandırılan çatallı ağaç dallarına ve binaların duvar ya da tavanlarını güçlendirmek maksadıyla dayatılan nesnelere, kolonlara destek denildiği gibi; insanların güç durumlarında yapılan yardımlar da destek olarak görülmüştür. Bir konu ya da görüş hakkında birileriyle ya da bir kısım kuruluşlarla aynı görüşü paylaşmak da destek olarak görülmektedir. Türkçede yoğun olarak kullanılan desteklemek sözü, ‘bir kimseye ya da bir tarafa yardımcı olmak’ karşılığındadır.

     Azericede hem destek hem de dayak sözcüğü kullanılmaktadır. Destek karşılığında Kazakça tirek, Kırgızca tayak, Uygurca tiräk ve dästäk sözcükleri telaffuz edilmektedir.