Devinmek

25 Kasım 2020

     Hareket etmek, kımıldamak, kımıldanmak, kıpırdamak, kıpırdatmak. Farsça devan (=koşan, hızlı yürüyen, hızlı hareket eden) kelimesiyle bağlantılıdır. Farsça esb-i devan (=hızlı giden at) ve devan devan (=koşa koşa) sözleri de telaffuz ediliyor. Arapça devr (=dolanmak, dönmek, dairevî hareket etmek) sözüyle de ilişkilidir. Türkçedeki devir sözü de aynı kökten dönüşmüştür. Türkçede türetilen devinim sözü ‘devinmek işi, hareket’ karşılığında biliniyor. Arapça devr sözüyle ilişkili olan ve Orta Çağ Türkçesinde kullanılmış olan täwir (=devirmek, çevirmek) ve täwril (=devrilmek, dönmek, çevrilmek) sözleri  ise zamanla t/d dönüşümü neticesinde devir (>devirmek) ve devril (>devrilmek) şekilleriyle ifade edilmiştir. Devinmek sözünün tepinmek ile etimolojik açıdan ortak bir kökten türemiş veya türetilmiş olduğu savı belirsizlik içermektedir.