Dolar

15 Ağustos 2019

       2 Nisan 1792 tarihinden beri ABD’de kullanılan para birimi. Önceleri Bohemya’nın bir madencilik bölgesi olan Joachimsthal’da 1525 yılında ilk kez basımı yapıldığından dolayı Joachimsthal adındaki -thal son ekine istinaden Thaler (Taler) adı verilmiştir. Bugün, Almanya’nın Brandenburg eyaletinde Joachimsthal kenti bulunmaktadır. Adı geçen kentin ve bölgenin adındaki -thal son eki Almancada ‘vadi’ karşılığındaki Tal sözcüğüdür. Bir vadide kurulu olduğundan bu adı almıştır. Taler adlı gümüş para Daler, Dalar, Dolar diye de ifade edilmiştir. Almanca Taler/Daler, İngilizcede dollar, Fransızcada dollar şeklini almıştır. Bu para birimi XVI. yüzyıldan itibaren 1873 yılına dek Almanya’da para birimi olarak tedâvülde kalmıştır. Bu tarihten itibaren Almanya’da Taler yerine Alman para birimi sayılan Mark kullanılmıştır. Günümüzde Almanya’nın da içinde yer aldığı Avrupa Birliği’nin ortak para birimi Euro’dur.

    Dolar’a adını veren ‘vadi’ sözcüğü karşılığındaki Almanca Tal sözcüğü, Lüksemburg Dilinde Dall, İsveççede ve Kürtçede dal diye telaffuz edilirken başta Rusça olmak üzere Sırpça, Bulgarca, Hırvatça, Ukraynaca, Boşnakça ve Makedonca gibi Slav ağırlıklı dillerde dolina şeklinde ifade edilmektedir.

   1858’de Kanada, 1966’da Avustralya ve 1967’de Yeni Zelanda Dolar’ı para birimi olarak kabul etmiştir. Dolar, para birimi olarak kullanıldığı ülkelere göre farklı değerler almaktadır. Amerika’da Dolar 1690 yılında ilk kez kâğıt para olarak basımı yapıldı. 1776’da Amerika’daki İngiliz kolonisi bağımsızlığını ilan ederken para birimi olarak da Dolar’ı kabul etti. Bunu diğer koloniler izledi. 4 Temmuz 1776’da ABD kuruldu.  2 Nisan 1792 tarihinde imzalanan Coinage Antlaşması’yla da dolar ABD’nin resmi para birimi olarak işlem görmeye başladı. Avrupa kıtasında ise AB’ye bağlı ülkelerce Euro 1 Ocak 1999 tarihi itibariyle resmi para birimi olarak kabul edildi.