Efelek

23 Ocak 2025

     Yaprakları yenilen, tohumlarından çay yapılan ıspanağa benzer bir bitki, labada, rumex. Yapraklarından dolma yapıldığı gibi ıspanak gibi pişirilerek yoğurtla da yenir. Bu sözcük Anadolu’da evelek, everek, evelik, efelik gibi biçimlerde de ifade ediliyor. XIV. yüzyıla ilişkin Türkçe kaynaklarda evelek olarak açıklanmıştır. ABD’li Türkolog Prof. Robert Dankoff bu sözcüğü, Ermenice awel  (=çalı çırpı, süpürge) ve aynı dilde küçültme eki olan -ik son ekiyle türetilmiş olan awelik sözcüğüyle ilişkilendirmiştir. Ancak Anadolu Ermenileri ‘kuzukulağına benzer ekşimtırak bir çeşit ot’ karşılığında avelik sözcüğünü kullanmışlar. Bu sözcüğü Azeriler evelik biçimiyle telaffuz ediyorlar. Dankoff, Acaryan’a atfen söz konusu sözcüğü Ermenicede aynı karşılıkta bilinen aweluk sözcüğüyle ilişkilendirmektedir. Kürtçede ifade edilen havlêk (=süpürge, süpürge otu) sözcüğü de aynı köktendir.