Elbette
13 Aralık 2020
Şüphesiz, tabiî ki, her hâlde, kesinlikle, mutlaka, behemehâl, muhakkak, elbet. Arapça al-battan (=kesinlikle, mutlaka, şüphesiz) sözünden Türkçeye geçmiş. Arapça al-battan sözü yine Arapça olan batta (=kesin), battan (=kesinlikle), bâtik (=keskin), bâtır (=keskin [kılıç]), bâtire (=keskin kılıç) kelimeleriyle ilişkilidir. Anadolu’da birçok yörede yaygın olarak elbet veya helbet şekliyle telaffuz edilmektedir. Kürtçede de elbet ve daha çok helbet şekilleriyle ifade ediliyor. Farsça elbette, Tacikçe albatta, Özbekçe älbättä, Uygurca älvättä sözleri ‘muhakkak’ karşılığındadır. Orta Çağda Türkçede yer eden bat (=batmak) sözünün Arapça ‘keskinlik’ ifade eden bat– ön sesli kelimelerle bağlantılı olması olasıdır. Bu olasılıkla birlikte, Türkçedeki batır (=keskin bir nesnenin saplatılması) sözünün de aynı Arapça kökenden kaynaklanmış olduğu söylenebilir.