Fabrika

28 Kasım 2020

     İşlenmemiş ham maddelerin makine ve benzeri teknolojik araçlarla işlenip tüketime hazır hale getirildiği üretim yeri. Bugünkü gibi olmamakla birlikte, sanayiye yönelik fabrikalar ilk kez Venedik dolaylarında görülmüştür. Roma Dönemi’nde, iptidaî de olsa birtakım fabrika sayılabilecek işletmeler açılmıştı. O nedenle fabrika kelimesi Latince fabricāre (=yapmak, inşa etmek) sözünden türetilmiştir. Latince faber (=esnaf, demirci, zenaatkâr), fabricātiō (=yapı) ve fabricātor (=sanatçı, sanat erbabı) sözleri de ortak kökenden kaynaklanıyor. Latince fabrica (=sanat, işlik, atölye) sözü zamanla birer sanayi kuruluşu olan bugünkü fabrikalara adını vermiştir. Latinceden diğer dillere de yayılmıştır. Fransızca fabrique, İtalyanca fabbrica, Almanca Fabrik, Portekizce ve İspanyolca fábrica, Danca ve İsveççe fabrik, Lehçe fabryka, Rusça ve Sırpça fabrika, Flemenkçe fabriek şekliyle ifade ediliyor. Kürtçe paluke (=fabrika) sözünün fabrika kelimesinden dönüşmüş olması mümkündür. Türkçede kullanılan fabrikasyon (<Fr. fabrication: ‘fabrikada üretilen’) ve fabrikatör (Fr. fabricateur: ‘fabrika sahibi’) sözleri Fransızcadan aktarılmıştır.