Fidye

28 Kasım 2020

     Bir kimsenin sıkıntılı bir durumdan kurtarılması için ödenen bedel. Dinsel ritüellerin yerine getirilememesi karşılığında ödenen bedellere fidye denilirken, birçok zaman tutsak edilen bir kimsenin serbest bırakılması için istenen para da fidye olarak ifade edilmiş. İslamiyetin XV. yüzyılda Endonezya’ya bağlı Cava ve Sumatra adalarında yayılmasından sonra ölen kimsenin kılmadığı namazların karşılığı olarak padyah (=fidye) uygulaması yerleşmiş. Suriye ve Ürdün’ün doğusunda çocuklarının, mal ve mülkünün kaza ve beladan korunması maksadıyla kesilen kurbanlar da fidya veya fedū sözüyle ifade ediliyor. Kuzey Afrika’da genellikle Fas’ta bir ayin adı olarak fedya tabiri kullanılmış. Arapçada fidye sözü erken Orta Çağdan bu yana biliniyor. Kur’ân’da (2/184,196) da fidye sözü geçiyor. Arapça fidye sözü aynı dildeki fidâ sözüyle bağlantılıdır. Türkçede kullanılan feda (>feda etmek) sözü Arapça fidâ kelimesinden dönüşmüştür.