Gazi

20 Eylül 2020

     Bir savaşta bulunmuş veya yaralanmış olan kimse. Gazi sözü Arapça ġazā’ (=savaş) ile ilişkilidir. Arapça ġazā’ sözü ise Sumerce gaz (=öldürmek, yok etmek, parçalamak, dövmek, ezmek, vurmak; kavga, mücadele, savaş) kelimesinden kaynaklanmaktadır. Sumerce gaz sözü aynı zamanda ‘ısırarak parçalama’ demektir. Bu Sumerce söz, Kürtçe gez (=ısırma), gez kırın (=ısırmak, dişlemek), gezgezık (=ısırgan otu) ve gezok (=ısırgan, ısırıcı) sözlerinde belirmektedir. Kürtçe gazi (=bağırma, çağırma) sözü de gez ile aynı kökten türetilmiştir. İslam öncesi Arapçasında gaza kelimesi ‘savaş’ demekti. İslamiyet’in yayılmasından sonra ise bu söz ‘din uğrunda yapılan savaş’ olarak da açıklanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda,  gazi ‘din uğrunda savaşmış olan kimse’ olarak algılanmıştır. Oysa adı İslam (=barış) demek olan bir dinin savaş taraftarı olması teşvik edilemez. Aslında tüm dinler de yer kürede barışın ve huzurun egemen olması gayesindedirler.