Havari

3 Ağustos 2020

      Yardımcı, arkadaş, yoldaş. Hz. İsa’nın 12 yakın dostundan her biri. Havariyun, 12 havarinin tümüne denir. Bu kelimeyi Nebatice hewāri (=yıkayıcı, temizleyici, beyazlatıcı) ve Habeşçe awāraya (=yıkayıcı, temizleyici,) sözlerine bağlayanların yanı sıra Alman filolog Gotthelf Bergsträsser Habeşçe ḥawwāreyā (=elçi, resul, haberci, peygamber) kelimesiyle ilişkilendirmektedir. Buna mukabil, Alman Doğu bilimci Theodor Nöldeke ile Avustralyalı Sami Diller uzmanı Arthur Jeffery, havari kelimesini Habeşçe kökenli saymaktadırlar.

     Tüm bu ilişkilendirmelere rağmen, bence havari kelimesi İbranice ḥbr köküne istinaden İbranice ḥavér (=arkadaş, dost, yoldaş) sözünden kaynaklanmıştır. İbranice ḥbr kökü Kürtçede r/l dönüşümüyle hvl köküne yol açmıştır. Bu açıdan, havari kelimesi, Kürtçe heval (=arkadaş) sözüyle de bağlantılıdır. İbranice havra (=birlikte, topluca) sözü de Kürtçede hevra (=birlikte, topluca, beraber) şekliyle bulunmaktadır. Bkz. Havra.