Hırçın

 12 Mayıs 2020

     Sinirli, huysuz, kavgacı, geçimsiz, haşin, sert. Türkçeye Kürtçe hırçın/hũrçın (=ayıya benzer, ayıya özgü; geçimsiz, haşin) sözcüğünden intikal etmiştir. Hırçın, Kürtçe hırç/hũrç (=ayı) sözcüğünden kaynaklanmıştır. Hırç (=ayı), aynı dilde hũrç şekliyle de telaffuz edilmektedir. Aynı karşılıktaki Farsça hers ve Ermenice arǰ sözcükleri de aynı köktendir. Kürtçede hırço veya hũrço (=erkek ayı; ayı görünümlü/tabiatlı erkek) ile hũrçıti (=hırçınlık; ayılık) sözleri biliniyor. Hırçın sözcüğü Yunancada hırçın, Ermenicede ḥirçin biçimleriyle yerleşmiştir. Hırçın sözünün, Dankoff’un öne sürdüğü Ermenice ḥrtč‘an (=korkmuş, şaşırmış, huzursuz) sözcüğünden kaynaklanmadığı görüşündeyim. Türkçeye yakın dillerde hırçın sözcüğü bulunmuyor. Hırslanmak sözü ise Farsça hers (=ayı) sözcüğünden kaynaklanmıştır.