Horon

28 Mart 2020

     Doğu Karadeniz Bölgesi’nde kemençe eşliğinde icra edilen müzikal köylü dansı. Eski Yunanca ḥorós (koro şeklinde söylenen şarkı) sözüne dayanmaktadır. Çağdaş Yunancada da ḥorós (=dans, raks, halk oyunu, koro) sözü yer almaktadır. Yunanca ḥoria (=topluluk), Eski Yunanca ḥorio (=dans etmek), ḥorikós ya da ḥorikón (=koroyla ya da dansla ilgili), ḥordi (=çalgı teli), ḥorentes (dansçı, koroda yer alan şarkıcı) sözleri yer almaktadır. Yunanlılar, Karadeniz horonuna pontakós ḥorós demektedirler. Horon sözünün etimolojik temelinin Eski Yunanca ḥôron (kır, kırsal yöre; yöre, bölge) sözü olduğu kanısındayım. Eski Yunanca ḥóra ve ḥorion sözleri de ‘yer, yöre, bölge’ gibi karşılıklar içermektedir. Çağdaş Yunancada ḥori/ó (=köy), ḥorikós (=köylü) sözlerini de bunlara ekliyoruz. Aslında Yunancada ḥori/ó ‘küçük yerleşim yeri, köy’; kome ise ‘kasaba, köyden büyük yerleşim yeri; büyük köy’ olarak bilinmektedir. Horon’un bir köylü dansı olması açısından Yunanca ḥori/ó (=köy) sözüyle de bağlantılıdır. Bu belirlemeler ışığında horon’un İlk Çağ’da Pontoslular döneminden kalma kırsal ve müzikal halk dansları olduğu anlaşılmaktadır.