İbibik

22 Haziran 2021

     Başı sorguçlu, gagası uzun yay gibi, kısa kanatlı bir kuş, çavuş kuşu (Upapa epops). Latince upapa (=çavuş kuşu), İtalyanca upapa, Portekizce poupa, İspanyolca abubilla, İngilizce hoopoe, Almanca Haube, Bengalce ve Nepalce Hupō, Peştuca ve Hintçe hupu, Urduca bupu, Ermenice hupo, Arapça hudhud, Rusça ve Bulgarca udod, Farsça hudhud, Ermenice hupo adlarıyla ifade ediliyor. Kaşgarlı’nın sözlüğünde übüp deniliyor. Kaşgarlı Çiğillerin bu kuşa übgük dediklerini aktarıyor. Kimi yörelerde hübübük, übübük, hübbük gibi şekillerde dile getiriliyor. Türkmence hüypüpik, Kırgızca üpüp, Karakalpakça opepek, Kazakça bäbisek, Özbekçe popişak, Tatarca hedhed diye biliniyor. Bu kuşun Hz. Süleyman ile ilgili rivayetlerde adının geçmesi nedeniyle Kürtçede yaygın olarak diksılêman deniliyor. Bu adın yanı sıra aynı dilde hophopık şekliyle de belirtiliyor. Çıkardığı sese istinaden bu kuşun adlandırılmış olduğunu anlıyoruz. Arapların al-hadhad adlandırması zamanla Osmanlılarca da hüdhüd olarak anılmasına yol açmıştır. Farsça hudhud, Tatarca hedhed ve Rusça ile Bulgarca udod adlarının Arapça adlandırmayla bağlantılı oldukları görülmektedir.