İşmar

17 Nisan 2020

     Göz kırpmak, gözle işaret etmek. El veya baş ile yapılan işaret. Aynı karşılıkta kullanılan Ermenice nşmar kelimesinden dönüşmüştür. Anadolu’nun birçok yöresinde ‘kaş, göz işareti’ olarak bilinmektedir. Uşak’ın Banaz ilçesi yöresinde işmar, ‘selam’ olarak anlaşılmaktadır. Maraş, Antep, Eskişehir, Kırşehir ve Gümüşhane dolaylarında işmar etmek ya da işmarat etmek sözleri ‘işaret etmek’ diye bilinmektedir. Türkçeye yakın dillerde işmar sözü bulunmamaktadır. Bir Emirdağ türküsünde “çeşmenin başında işmar edersin” dizesi yer almaktadır. Halk müziğinde işmar sözünün başka örnekleri de mevcuttur. İsmet Zeki Eyuboğlu, Türkçedeki işmar sözünün Ermenice işmar kelimesinden alındığını öne sürerek, işmar sözünün geçtiği Doğu Karadeniz Bölgesi manilerinden örneklemeler yapmaktadır (TDES).