Kokoz

2 Ocak 2023

     Züğürt, parasız. Yunanca kólakas (=dalkavuk) sözüyle bağlantısının olduğunu sanmıyorum. Yunanca kólakas, Eski Yunanca kólakos (=dalkavuk, yalaka, yağcı) sözünden kaynaklanıyor. Bununla birlikte Yunanca kokózis sözü ‘parasız, yoksul, fakir’ karşılığında ifade ediliyor. Buna rağmen Rumca üzerinden Türkçeye geçtiğini söylemek güçtür. Orta Çağ Türkçesindeki ḳoḳ (=eksilmek, azalmak) sözcüğüyle bağlantılı olarak Orta Çağ Türkçesinde ḳoḳuz (=eksiklik, boşluk, boş) sözü kullanılmıştır. Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig’de bu söze yer vermiştir (Beyt: 617, 1626, 4718). Ayrıca Ermenice kokoz da aynı karşılıkta biliniyor. Sırpça kókuz ‘parası olmayan kimse’dir. Kokoz sözünün Yunanca, Ermenice ve Sırpçaya Türkçeden intikal ettiği kanısındayım.