Krater
3 Mayıs 2021
Yanardağ ağzı. Fransızca cratère (krater: ‘yanardağ ağzı’) sözünden. Bu söz Latince crātēris (=şarap kabı; bir krater, bir takımyıldızı) sözüne dayanmaktadır. Latince crātēris ise Eski Yunanca krater (=şarap veya su kabı, yanardağ ağzı, krater) sözünden kaynaklanıyor. Eski Yunanca kratéros (=katı, sert; güçlü, şiddetli), kratéo (=güçlü olmak, kuvvetli olmak, baskın çıkmak) sözleri de aynı köktendir. Krater kelimesinin Eski İranî Dillerdeki gir, girt, kert sözleriyle bağlantılı olduğu kanısındayım. Kürtçe kêrt (=kale, kayalık dağ) sözcüğü bulunuyor. Bu açıdan, Mazgirt yöresinde “Kêrtê Bağin’ê” (=Bağin Kalesi) sözü kullanılmaktadır. Zamanla girt veya kirt şeklini almıştır. Bu sözler kale kentleri dile getiriyordu. Mazgirt, Malazgirt, Eleşkirt, Mecıngirt, Vasgirt veya Vaskirt ve benzeri yer adlarında son ek olarak görülmektedir. Söz gelimi, Malazgirt’in Orta Çağdaki adı Manavazakert idi.
İngilizce crater, Almanca Krater, İtalyanca cratere, İspanyolca crātere, Portekizce cratera, Rusça, İsveççe, Romence, Sırpça krater vd.