Künefe

10 Aralık 2020

     Sıcak yenilen bir çeşit peynirli tel kadayıf. Arapça kināfa, Suriye Arapçasında knāfe, Mısır Arapçasında kunāfa, İbranicede künepeh, Filistin ve Kudüs’te kanafeh, Amharcada künefe, Svahilicede künefe, Kürtçede kunefe veya künefe, Ermenicede kunefe şeklinde biliniyor. Künefe sözünün Arapça kınneb (>kınnap: ‘ince sicim, ip’) sözcüğüyle bağlantılı olduğu kanısındayım. Farsça kenf ve Kürtçe kınıf kelimeleri ‘kendir‘ demektir. Ayrıca Türkçede kullanılan kırnap kelimesi de Arapça kınneb sözünden gelmektedir. Kendir‘e Sumerliler gada ve Akadlılar gadalūm diyorlardı. Kadayıf hazırlanırken hamur teknesinin içindeki hamur bir huni aracılığıyla altındaki kızgın saca akıtılmaktadır. Böylece tıpkı bir kendir ipini andırırcasına tel tel ince hamur pişirilmiş olur. İtalyanca canapa veya canape, Ermenice ganap ve Arapça ḳinnib kelimeleri ‘kendir’ karşılığındadır. İbranice künepeh sözünün Avrupa’ya intikal ederek söz gelimi Fransızcada canapé şeklini aldığını sanıyorum. Fransızca canapé kelimesi kokteyllerde çayla birlikte yenen, üzerine zeytin ezmesi, peynir, sucuk veya salam konulan küçük ekmek dilimi karşılığında kullanılmaktadır. Öte yandan Yunanlılar künefeye eidos kantaiphioú diyorlar. Bkz. Kendir.