Lacivert

16 Nisan 2020

     Koyu mavi renk. Sanskritçe ‘koyu mavi’ karşılığındaki racavarta ya da lajavarta sözleri kullanılmıştır. Bu sözlerin Eski Farsça lcuward sözünden alınma olduğu kimi Hint-İran Dilleri uzmanlarınca öne sürülmektedir. Farsça lâcverd kelimesi ‘koyu mavi yüzük taşı’na işaret ediyor. Bu taş Keşmir dolaylarında çıkarılıyordu. Hindistandaki 22 resmi dilden biri olan Guceratçada rajdvaral ve Brohice lcburud olarak telaffuz ediliyor. Arapçada lazurd şekliyle yer etti. Bir olasılıkla, Sanskritçede ‘krala ait’ karşılığındaki racavarta kelimesiyle ilişikili olabilir. Eski Budist rahiplerin söz konusu yüzük taşını kullandıkları söylenmektedir. Bunlara göre, taşlı yüzük kullanma geleneği Budistlerden Müslümanlara geçmiştir. İlk Çağ’da İran ve Hint coğrafyalarında kralların alınlıklarında bulunan bir taş olduğu kanısındayım. Azericede läcivärd, Başkırtçada zängär, Özbekçede làcuvärd ve Rusçada lazorevıy. Fransızca ve İngilizce lapis-lazuli, ‘lacivert taşı’ karşılığındadır. Gürcüce lajvardisperi, Kürtçe laciverd ya da lajwerd kelimeleri telaffuz edilmektedir. Farsça lācverd kelimesi ‘mavi ile gök renkli bir çeşit taşı’ı dile getirmektedir. Bu renkte olan şeylere Farsça lacverdî ya da kısaca lacvert denilmektedir. İranlılar ‘felek’ karşılığında lācverd ḥum, lācverdine ḥum ya da lācverd sekf sözlerini kullanıyorlar