Lor

17 Eylül 2019

     Peynir suyundan yapılan yağsız, taze, tuzsuz ve ekşimsi bir peynir türü. Farsça lor (=bir tür peynir), Ermenice lor (=kesilmiş süt), Kürtçe penir-ê lori (=Lor’ların peyniri, Lor peyniri). İran coğrafyasındaki Loristan (=Luristan) bölgesinde Lor (=Lur) Kürtlerinin kendilerine özgü peynirleri. Dersim coğrafyasındaki Şavak Kürtlerinin peynirleri (şavak peyniri) gibi Lor peyniri de ünlenmiştir. Mesudi, Kürt boylarıyla ilgili hazırladığı listeye Lur’ları da eklemiştir (V. Minorsky, İslam Ansiklopedisi, Leiden tabı, “Lurlar” md). Lurca veya Luricede lir (=ağaçlı dağ) sözcüğünden Lur biçimine evrildiği sanılıyor. Bu iddianın yanı sıra Justi’ye göre Lur adı Luhr adıyla ilişkilendirilmektedir. Luhr ise ruzra (=kırmızı) sözcüğüyle bağlantılı görülmektedir. Rus Türkolog Dmitriy Evgenyeviç Eremeev’e göre bir peynir adı olan lor sözcüğü Kürtçeden alınmadır. Lor peyniri İngiltere’ye dek götürülmüştür. İngilizce curd cheese (lor peyniri= ‘kesilmiş peynir’), Moğolca aaruul byaslag (=lor peyniri), Makedonca urda (=lor peyniri) sözleri bu peynir türünü ifade etmektedir. Süt kesiğinden yapıldığı için kalsiyum değeri oldukça fazladır. Çeşitli börek ve gözlemelerde de kullanılmaktadır.