Mabeyin

17 Şubat 2025

     Aradaki, iki şeyin arası. Aynı karşılıktaki Arapça mābeyn sözcüğünden. Bu sözcük aynı dildeki mā (=…daki) ve beyn (=ara) sözcüğünden türetilerek ‘aradaki’ karşılığındadır. Osmanlılarda padişahlık sarayının selamlık ile haremlik arasındaki yere denilmiştir. Bununla birlikte zamanla selamlık bölümü veya sarayın tümü de mabeyin adıyla belirtilmiştir. Ayrıca musikide yarım ses tiz ara ahenkler de mabeyn olarak ifade edilmiştir. Padişahların saray dışındaki işlerini takip eden mabeyinciler ve saray yazıcılarının başında mabeyn başkâtibi bulunmuştur. Bunların dışında mabeyn feriki (=sarayda padişahın paşa düzeyindeki askeri temsilcisi), mabeyn müşiri (=sarayda padişahın mareşal düzeyindeki askeri temsilcisi), mabeyn erkânı (=sarayın ileri gelenleri), mabeyn odası (=sarayda selamlık ile haremlik arasındaki oda), mabeyn kapısı (=harem ile selamlık arasındaki kapı), mabeyn senedi (=gayrimenkul satışlarında şahıslar arasında düzenlenen senet) ve mabeyn terliği (=ev içinde erkeklerce giyilen, orta kısmının iki tarafı daire şeklinde oyuk, alçak topuklu ve siyah renkli terlik) gibi sözler kullanılmıştır.