Maki

4 Haziran 2020

     Akdeniz çevresinde defne, funda, kocayemiş, taş meşesi, mersin, süpürge çalısı ve yabani zeytin gibi bodur ağaç ve çalılardan oluşan bitki örtüsü. İtalyanca macchia sözünden Türkçeye intikal ettiği sanılmaktadır. İtalyancaya ise Korsika Adası’ndaki çalılıklara verilen maquis adından geçmiştir. Bu nedenle, Fransızca maquis (maki) kelimesi ‘çalı ve ağaçlarla örtülü arazi’yi ifade etmektedir. İkinci Dünya Savaşı’nda Fransa’daki “milliyetçi sosyalist” etiketli Alman işgalcilerine karşı silahlı direnme örgütü de maquis (maki) adını taşıyordu. Fransızca maquis ve İtalyanca macchia sözleri, Latince maceō (=zayıf olmak), macer (=zayıf, kuru) ve maciēs (=zayıflık, kısırlık, verimsizlik) sözleriyle bağlantılıdır. Bununla birlikte İngilizce mace, Fransızca ve İtalyanca macis, ‘gürz, topuz’ karşılığındadır. Bence bu kelimeler de ‘kısır kalmak, verimsiz olmak’la ilişkilidir. O halde maki sözü kısır ve güdük kalmışlığı, verimsizliği belirtmektedir. İklim şartları nedeniyle iyi bir gelişme göstermeyen bitkilerden oluştuğundan maki adıyla anılmıştır.  Maki ılık kış ile sıcak ve kurak yaz mevsimlerin iklimlerine özgü bitkilerdir. Akdeniz çevresindeki ılık kış mevsimlerinin sert iklime sahip olmaması bu bitki örtüsünün yapraklarının hep yeşil kalmasını sağlamıştır. Öte yandan Madagaskar yerlilerinin dilinde, ‘tüylü ve uzun kuyruklu bir maymun türü’ne maki denilmektedir. Akdeniz çevresindeki maki bitki örtüsü, denizin takriben 500 m sonrasındaki kısımlarında orman kaplı kısımlar yer alır.