Mengü

24 Haziran 2020

     Bayan şahıs adlarından biri olarak kullanılan Bengü adının aslı. Bengi şekliyle de isim olarak tercih edilmektedir. Bangu şekli de Bengü ile bağlantılıdır. Bengü adı, bilinen en eski Türkçe sözlerden biri sanılmaktadır. Orhon Yazıtları’nda beṅgü (=ebedi) kelimesi bulunmaktadır. Bengü sözünün mengü’den dönüşmüş olduğu kanısındayım. Ege’de, Tahtacı denilen Türkmenlerin mengi adıyla bilinen bir oyunları vardır. Toros tahtacıları da mengi veya mengü denilen oyun şeklini icra ediyorlar. Kaşgarlı’nın sözlüğünde aynı karşılıkta menğgü şekliyle yer etmiştir. Buna rağmen Moğolcada bulunan möngke (=ebedi) sözünün yanı sıra aynı dilde möngkede (=ebediyen), möngkere (=ebedileşmek), möngkerel (=sonsuzluk, bengilik), möngkeci veya möngkecigül (=bengileşmek, ebedileşmek) sözlerinin varlığı Türkçeye Moğolca möngke sözü üzerinden geçmiş olduğunu güçlendirmektedir. Öyle ki, Türkçeye yakın dillerde bengi veya bengü kelimesi değil, mengi veya mengü sözü yer almaktadır. Kazakça, Başkırtça, Tatarca ve Uygurcada mengi ya da mengü sözü ‘ebedi’ karşılığında bilinmektedir. Mengü adının kökeni için bkz. Bengü.