Mostra

24 Mayıs 2020

     Örnek, göstermelik, model, numûne. Satılık şeylerin en öne konulanı ve gösterimde olanı. Göstermelik olan şeyler. İtalyanca mostra (=gösteri, sergi) sözünde Türkçeye geçtiği kabul ediliyor. İtalyanca mostrare (=göstermek; sergilemek), mostrarsi (=kendini göstermek) sözleri kullanılıyor. Bu sözler, Latince mōnstrāre (=göstermek, ifşa etmek) sözüyle bağlantılıdır. Aynı dilde mōnstrātor (=gösteren) ve mōnstrum (=geleceği gösteren belirti) sözleri bulunuyor. İspanyolca muestra, Portekizce amostra, Almanca Muster, Flemenkçe ve Hollandaca monster, Arapça mostara, Makedonca mostra, Romence mostră, İsveççe mönster sözleri ‘örnek’ karşılığında telaffuz ediliyor. Kürtçe mostıre veya mostre (=göstermelik; aykırı örnek olma) sözlerini de bunlara ekliyorum. Öyle anlaşılıyor ki, Anadolu’da mostra, mostura veya mostıre sözleri toplum nazarında yadırganacak model olmayı belirtmektedir. O halde, yukarıda altı çizilen sözler bizim coğrafyamızda toplumum standartlarının, alışkanlıklarının dışında kalan modelleri ifade etmektedir. Şemseddin Sami, “Avlanacak  kuşları celp için avcı tarafından gösterilen kuş veya kuş taklidi” karşılığında mostre sözüne de değinmiştir ki, mostra‘nın farklı telaffuzundan ibarettir.