Müneccim

8 Haziran 2021

     Yıldızların durumlarına ve hareketlerine bakarak ahkâm çıkaran, yıldız falına bakan kimse, yıldız falcısı. Arapça necm (=yıldız) sözcüğünden türetilmiştir. Osmanlı devlet teşkilatında müneccimbaşı bulunuyordu. Bu görevde olan kimse, padişahın yapacağı işlerde ona en uygun zamanı belirlemek için yıldızların hareketlerine bakarak yorumda bulunuyordu. Bu yorumlarını padişahla paylaşıyordu. “Yıldız arayıp gökte nice turfa müneccim / Gaflet ile görmez kuyuyu rehgüzerinde” (Ziyā Paşa). Osmanlıcada ‘gökbilimci’ veya ‘astronom’lara da müneccim deniliyordu. Müneccim aslında astronom değil astrolog’tur. Arapçada ‘yıldız ilmi ile uğraşma’ya tencîm de deniliyor. Arapça tencîm sözü de aynı dildeki necm (=yıldız) kelimesine dayanmaktadır.