Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Etimolojik Açıdan
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

 

 

Bilal Aksoy

Otel

4 Mart 2021

      Misafir, konuk evi. Fransızca hôtel (=otel, konak, köşk) sözünden Türkçeye aktarılmış. Fransızca hôtel sözü aynı dildeki hôte veya hôtesse (ot, otes: ‘ev sahibi/sahibesi, konuk ağırlayan) kelimesiyle bağlantılıdır. Fransızca hôte ise ‘tatil yapmak’ karşılığındaki Latince ōtior veya ōtiari ile ilişkilidir. Latincede ōtium (=huzur ve inziva, dinlenme) ve ōtiol/um (=dinlenme zamanı, boş vakit) sözleri de telaffuz edilmiştir. Fransızcadaki hôtel sözünün yukarıda belirtilen Latince kelimelerle bağlantılı olduğu kanısındayım. İngilizce hostel (=yurt, öğrenci yurdu) sözüyle olan münasebet tartışmalıdır. Hostel sözü daha çok hostesle ilişkili görülmektedir. İngilizce host (=ev sahibi, takdimci, sunucu) köküne dayanmaktadır. Otel sözünü hospital ile ilişkilendiren en eski etimoloji sözlüklerine rağmen bu konudaki farklı bağlantıları aşağıya aktarıyorum.

     Latince aedes veya aedis (< aede=ode, aedi=odi: ‘evi yuva, hane, oda), Bolivya dolaylarındaki Aymara Dilinde uta (=ev), Mayaca otoş (=ev), Aramice oda (=ev), Orta Hindistan’daki Santali Dilinde odah (=ev), Kürtçe ode (=oda) sözleri otel kelimesine temel oluşturmuş olmalıdır. Misafirperverliğiyle ünlenen Kürtlerde odê mivanan (=misafirler odası) sözü kullanılıyor. Türkçedeki oda sözcüğü de bunlarla bağlantılıdır. Güney Hindistan Dillerinden Malayam Dilinde vit veya vita (=ev) diye biliniyor. Meksika’daki Huastek Dilinde ata, ‘ev’ demektir. Orta Çağda Türkçede kullanılan ve sonrasında da sultanların, padişahların otağları, otağ kurmaları otağ (=çadır) sözüne istinadendir. Otağ sözüyle oda arasında bir tarihsel etimoloji aranabilir. Ayrıca otel sözü ‘ev’ karşılığında yukarıda altı çizili sözlerle ilişkili olmalıdır. Ermenice otel (=oturmak, geceyi geçirmek) ve oteav (=oda) fiil ve sözü otel sözüyle ilişkilidir. Sumercede e harfi ‘ev’i, ‘konut’u göstermiştir. Söz gelimi Sumerce e-gal (=büyük ev, saray), e-dub (=tablet evi) gibi.