Parça
4 Eylül 2019
Bir bütünün kısımları, bölümleri; bir bütünden arta kalan kısım. Kürtçe ve Farsça parçe (kısım, bölüm), sözündeki –çe küçülten son ektir. Par kök sözcüğü Sumerce pad (hisse, pay; parçalamak, yarmak) sözcüğüyle ilişkili olabilir. Sanskritçe paj (pay) ve Kürtçe par (pay) kök sözcükleri Latinceye intikal etmiştir. Latince pars (bölüm, parça, kısım, kesim), İspanyolcada parte ve Fransızcada portion şekliyle bilinmektedir. Fransızca parcelle (küçük parça, parçacık, parsel) sözünün Hititçe pars (kırma, parçalama) ile bağlantılı olduğunu sanıyorum. Hititçe parsus (ekmek kırıntısı, çorba) ile Yunanca pharsos (bölüm) birbiriyle aynı kökten türemiştir. Kürtçede par köküne dayalı olarak parvakırın (bölüştürmek, paylaştırmak) ve parti (bölüm, kısım) sözcükleri kullanılmaktadır. Parti sözcüğü başta Türkçe olmak üzere diğer dillere de geçmiştir. Sanskritçe parvan (kısım, bölüm, fasıl) ve parvata (dağ, dağ silsileleri) sözcüklerinin Kürtçe par kök sözcüğüyle tarihsel bir bağlantıya sahip olduğu kanısındayım.
Farsça ve Kürtçedeki parça sözcüğü Azeriler, Uygurlar ve Türkmenlerce de parça diye ifade edilmektedir. Özbekler përçë, Kazaklar parşa diye dile getirmektedirler. Türkçedeki parsel sözü Fransızca parcelle (parsel)’den kaynaklanmıştır. Fransızca parcelle ise Latince parcel’den gelmiştir. Bkz. Parsel md.