Patrik

5 Nisan 2024

     Ortodoks ve doğu kiliselerinin başında bulunan kimse: Rum patriği, Ermeni patriği, Süryani patriği. Yunanca patriárḥis (=patrik; kabile reisi, aile başkanı) sözcüğünden. Yunanca patrikios ([Eski Roma’da] soylu) ve patrikós (=baba) sözcükleri de aynı köktendir. Bu sözcükler Eski Yunancada ‘baba’ karşılığındaki patrikós veya pátrios sözcükleriyle bağlantılıdır. Bu sözcükler Eski Yunanca pátra (=yurt, vatan; soy, sülale) ve patér/patrós (=baba, ata) sözcüklerine dayanmaktadır. Yeni Yunancada patriá (=soy, boy, kabile) sözcüğü biliniyor. Bu bağlamda patrik sözcüğü ‘vatan’ın veya ‘sülale’nin başında bulunan kimseyi ifade etmiştir. Eski Yunancadaki patér/patrós (=baba, ata) sözcüğünden kaynaklanmıştır. Bu sözcük Farsça peder (=baba) sözcüğüyle bağlantılıdır. Farsça peder ise eski Kuzeybatı İran Dillerinden Avestaca ve Eski Farsçadaki pitar (=baba) sözcüğüne dayanmaktadır. Latince patricius (=Roma soylusu; aristokrat) ve pater/patris (=baba) sözcükleri Eski Yunanca kaynaklıdır. Patron sözcüğü de aynı köktendir. Bu sözcüğün etimolojisiyle ilgili ayrıca bkz. Patron. Patrik sözcüğü Arapçada batrik veya patrik şekliyle yerleşmiştir. İngilizce ve Hollandaca patriarch, Fransızca patriarche, Almanca Patriarch, İtalyanca, İspanyolca ve Portekizce patriarca, Rusça ve Romence patriarh, İsveççe ve Norveççe patriark, Farsça patriķ, Kürtçe patrik.