Pes

11 Nisan 2020

     Yeterli, kâfi. Türkçede “pes doğrusu”, “pes etmek” ya da “pes demek” deyimleri ‘yeter artık’ ve ‘aman dilemek’ karşılığında ifade edilmektedir. Farsça/Kürtçe bes (=yeter, kâfi) sözcüğünden alınarak Türkçede pes şekliyle dile getirilmiştir. Kürtçede bes ditın (=yeterli görmek), besatî (=yeterlik), besî bûnî (=yeterli), edî bese (=yeter artık, yetti gayri) sözleri de kullanılıyor. Aynı kökten Deylemicede bes (=yeter, yeter ki), besey (=yeterlik, yeterlilik), bes bıyayiş (=yeterli olmak, yetmek), bese kerdene (=gücü yetmek) gibi sözlerle karşılaşılmaktadır. Bu açıdan, Farsçada genellikle kâfi (=yeter) sözcüğü telaffuz edilmekle birlikte kimi zaman bes (=yeter) sözcüğü de kullanılmaktadır. Farsçadan intikalen Azerice ve Türkmencede de bes (=yeter, kâfi) sözcüğü dile getirilmektedir. Aynı kökten Yunanca basta (=yeter)  sözcüğünden İtalyancada basta (=yeter, dur) olarak yer almıştır. Bu sözlerin İrani Dillerdeki bes (=yeter) sözcüğüyle bağlantılı oldukları anlaşılmaktadır.