Propaganda

10 Mart 2021

     Bir düşünceyi veya inancı kitle iletişim araçlarını da kullanarak söz, yazı, resim ve işaretlerle topluma benimsetmeye çalışma. İtalyanca propaganda (=yayma, neşretme) sözünden Türkçeye aktarılmıştır. Latince propāgāre (=neşretmek, yaymak, dağıtmak) fiilinden kaynaklanmaktadır. Latincede propāgātiō (=yayma, dağıtma, neşir, yayılma, sirayet, çoğaltma) ve propāgātor (=yayıcı, çoğaltan kimse, genişletici) sözleri de telaffuz edilmiş. Öyle anlaşılıyor ki, Roma’da Hıristiyanlık dinini yaymak için kurulmuş olan papazlar birliğinin Latince Congregatio de Propaganda Fide [<Lat. fides:’iman’] (=iman yayma cemiyeti) adından kalmadır. Bu cemiyetin adındaki propaganda kelimesinden de anlaşılacağı üzere, ‘yayma, neşretme’ karşılığı belirmektedir. Adı geçen cemiyet, 30 yıl savaşlarının sonrasında Papa XV. Gregory tarafından kurdurulmuştu. XX. yüzyılda Avrupa’da iktidar erkini ele geçiren “milliyetçi” faşist partilerin yönetimleri propagandayı en etkili kullanan rejimler olmuştur. Halkının büyük çoğunluğu akıl yürütmeden yoksun olan toplumlarda propaganda en etkili kitle yönlendirme “silahı” işlevine sahiptir. Fransızca propagande, Almanca Propaganda, İngilizce, İspanyolca, Portekizce, Flemenkçe, İsveççe, Norveççe, Rusça, Hırvatça propaganda sözü kullanılıyor.