Pul

12 Ocak 2024

     Bir zamanlar kullanılan akçeden küçük madeni para; mektup, kartpostal ve damga resmine karşılık olan kâğıtlara yapıştırılan küçük kâğıt parçası; bir kısım giysilerdeki ince, yassı ve parlak metal levhacık; tavla oyununda yassı yuvarlak levhacık; vida veya cıvataların başına giydirilen metal levhacık; balıkların ve kimi kuşların vücutlarını kaplayan küçük levhacık. Farsça ve Kürtçe pûl (=küçük para; levhacık; ince ve küçük katman) sözcüğünden geliyor. Azericede pul (=metal ya da kâğıt para; sermaye; bir kısım balıklardaki ince levhacık) sözcüğü aynı köktendir. İrani Dillerdeki pûl sözcüğü Eski Yunanca obolós (=Drahmi’nin altıda biri olan eski Atina para birimi) sözcüğüyle eş kökenlidir. Çok önceleri Türkçede ‘küçük metal para’ karşılığıyla bilinirken zamanla yukarıda belirtilen diğer karşılıkları da ifade eder olmuştur. Başka dillere de intikal etmiştir. Süryanice pōlus (=küçük para birimi) sözcüğü de aynı köktendir. Ermenice, Makedonca, Bulgarca ve Romence pul, Arapça pūl, Arnavutça pullë, Yunanca púllin, Sırpça púla, Rusça púlo. Bunlardan Rusça púlo sözcüğü ‘Tatar parası’ karşılığındadır. Pul sözcüğünün İtalyanca bollo (=damga, mühür) sözcüğüyle ilişkisi izaha muhtaçtır.