Robot

17 Mart 2021

     Birden fazla programlanabilir eksene sahip olan ve elektromanyetizma ile yönlendirilen otomatik cihaz. Robot kelimesini Çek yazar Karel Čapek türetmiştir. Bkz. Craig M.Carver, “A History of English In Its Own Words”, 1991 New York, s. 253. Dünyanın birçok diline de bu yolla yayılmıştır. Öyle anlaşılıyor ki, robot sözcüğü Slav Dillerdeki robota (=çalışmak) kelimesinden türetilmiştir. Rusça rabotat, Bulgarca rabota sözleri ‘çalışmak’ karşılığındadır. Aynı söz, İsveççe arbete, Danca arbejde, Hollandaca ve Norveççe arbeid, Almanca Arbeid şekilleriyle biliniyor. Bunun da ‘köle’ demek olan Slavca sözlerle bağlantılı olduğu anlaşılıyor. Bu bağlamda, Rusça rab, Bulgarca, Hırvatça, Sırpça ve Boşnakça rob sözleri de ‘köle’ demektir. Macarcada rabszolga (=köle) sözü görülmektedir. Kudret Emiroğlu,  ‘Katı, sert, zor, güç’ karşılığındaki Gotça arbaits, Eski İzlanda Dilinde erfidi ve Eski İngilizce aerfebe sözlerle de ilişkilendir mektedir. Bkz. Kudret Emiroğlu, “Çalışmanın Anlamı” Kebikeç, S.5/1997, s.146; “Gündelik Hayatımızın Tarihi”, T. İş Bank. Yay, 2011 İstanbul, s.131.