Rüküş
28 Aralık 2022
Aşırı süslenmiş, nakışlı, yaldızlı, aykırı, bir o kadar zevksiz giyim tarzı ve bu tarz giyinen kadın. Arapça raḳş kökü ‘süslenme, süsleme, renkli boyalarla boyama nakışlı veya yaldızlı olma’ ile ilişkilidir. Arapça raḳşā ‘ziynetli, süslü kadın; nakışlı, yaldızlı olma’ karşılığındadır. Arapçada raḳşā’nın çoğul şekli ruḳuş’tur. Türkçede kullanılan rüküş sözü Arapça ruḳuş’tan dönüşmüştür. Bu bağlamda rüküş sözünün Fransızca luxe (lüks: ‘gösteriş, ifrat; şatafat; gereksiz harcama) sözcüğünden dönüştüğünü sanmıyorum. Aksine Latince luxus (=aşırılık, ifrat, sefahat; tantana, debdebe) sözcüğünün Arapça raḳş köküyle etimolojik bir bağlantısının olması mümkündür. Arapçadaki naḳş (=resim, süsleme sanatı) sözcüğü de aynı kökten kaynaklanmış olmalıdır. Arapça raḳş ise Akadca rakāsum (=süslemek) sözünden kaynaklanmıştır. Farsça raḥş (=ışık, parlaklık, gösteriş) sözcüğünün de aynı etimolojik orijinden kaynaklanmış olduğu kanısındayım.