Şakayık

7 Temmuz 2021

     İkiçenekliler (Dicotyledonesa) sınıfının Düğünçiçeğigiller (Ranunculaceae) familyasından çiçekleri tek açan otsu ve gövdesi odunlaşmış olan çok yıllık bir bitki (Paeonia officinalis). Farklı şakayık türleri bulunmaktadır. Çiçekleri beyaz, pembe, kırmızı ve sarı renkte açıyor. Şakayık Arapça şaḳiḳa (=yarık, yarılmış, birbirinden ayrılmış) sözcüğünün çoğul şekli olan şaḳaiḳ (=ayrılmışlar, yarılmışlar) sözcüğüne dayanmaktadır. Şakayık’ın çiçekleri ayrı ayrı dallarda açtığından bu adı aldığı kanısındayım.  Arapça şaḳ ‘yarmak, ayırmak, yırtmak’ olarak biliniyor. Şakayık ‘gelincik çiçeği’, ‘numan çiçeği’ ve ‘Girit şakayıkı’ adlarıyla da anılıyor. Arapçada buna şaḳā’iḳ en nu’mān deniliyor. Gelincik çiçeği denilen kızıl çiçek Arapçada şakar adıyla ifade edilmiş. Bunun çoğul şekli şükûr’dur. Aynı kökten Arapçada şakîk (=ağaç budağı ve yarık) sözcüğü de kullanılıyor. Şakayık’a anemon ve Manisa lalesi de denilmektedir.