Şef

22 Haziran 2020

     Baş, lider, yönetici, āmir. Fransızca chef (şef) sözünden alınarak Osmanlıca ve Türkçede kullanılmıştır. Fransızca şef kelimesi Latince cap/ut (=baş, kafa; tepe, zirve; akıl, idrak) sözüyle bağlantılıdır. Latince cap kökünden türetilen caput sözü, Eski Yunanca kefali (=baş, kafa) ve kefalaion (=baş, zirve, tepe) sözleriyle ilişkilidir. Kürtçe qap ve qaf şekilleri ‘kafa, baş, tepe, üst’ karşılığındadır. Bu kelimelerin Eski Kuzeybatı İran Dillerinde İlk Çağ’dan bu yana kullanıldığı belirlenmektedir. Zamanla Arapçada da yerleşti qaf sözü. Eski İran coğrafyasında bu kökten türetilmiş olan birçok söz mevcuttu. Türkçedeki kapak ve kapatmak sözleri de Kürtçe qap (>qaf) kök sözcüğüyle ilişkilidir. Kap kök sözcüğü Batı Dillerinde kap, şap (>şap-ka), kef (>kefali), şef (chef), kuaf (>coiffeur: ‘kuaför’) şekillerine büründü. Şap kök sözcüğüne istinaden türetilen şapka sözü, Fransızca şapo (chapeau: ‘şapka’) ile bağlantılıdır. Ancak, şap-ka şekli, –ka son eki nedeniyle Güney Slav Dillerine özgüdür. Balkan Dillerinde bu şekliyle (şapka) kullanılıyor. İtalyanca capo (=şef) sözü Latince caput kelimesine dayanmaktadır. Birçok Batı dilinde chef (şef) sözü kullanılmaktadır. Bkz. Şapka.