Sehpa

11 Nisan 2021

    Üç ayaklı küçük masa, üç ayaklı iskemle; darağacı. Türkçede telaffuz edilen sehpaya çekmek deyimi, asarak öldürmek, bir başka ifadeyle idam etmektir. Bir zamanlar üstüne bir şeyler konulan çatkı şeklindeki üçayak ile ressamın tablosunu yerleştirdiği üçayak da sehpa olarak biliniyordu. Farsça se (=üç) ve pā (=ayak) sözcüklerinden oluşmaktadır. Özgün şekliyle sepā olan bu kelime sehpa şekliyle de dile getirilmiş. Kürtçe sê (=üç) ve pi (=bacak, ayak) eklerinden oluşan Kürtçe sêpi, tulum takılarak ayran yaymaya yarayan üçayak olarak biliniyordu. Tacikçe başta olmak üzere bir kısım İranî Dillerde ‘üç’ karşılığında se veya sê sözcükleri telaffuz edilmektedir. Farsçada ‘üç renkli bir çeşit ipekli kumaş’a seh-reng, ‘üç telli bir saz’a ise sehtār deniliyor. Bu örneklerdeki ‘h‘ harfi  sözcükler arasında kaynaştırma işlevine haizdir. Sumerliler üç sayısına eš diyordu; bu sözcük tersine çevrildiğinde še (şe) okunur. İran Dillerindeki se veya sê sözcüğüne temel oluşturmuştur.