Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Etimolojik Açıdan
Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

 

 

Bilal Aksoy

Sermaye

7 Ocak 2020

     Mal, mülk, ana mülk, para, anapara ya da bir kimseye ait mal varlıklarından en önde (başta) olanı. Aryen Dillerde ser (baş, lider, büyük kimse) ile maye (bir şeyi ayakta tutan ana madde; mal, mülk)  sözlerinden oluşmaktadır. Kürtçe mayin (=kalmak)’den maye (kalan, kalan şey) ve ser (büyük, ata, baba, ecdad) sözlerine istinaden babadan dededen kalma mala mülke ya da esas/ana mal varlığına sermaye denilmiş olabilir. Bana göre, maye sözü maya ile karıştırılmamalıdır. Sözlük yazarları, maalesef bu karıştırmayı yapagelmişlerdir. Yoğurt mayası, ekşi maya, kefir mayası ve benzerlerinde ifade edilen maya sözünün Aramice, Süryanice ve Arapçada yer alan ve bir şeye katılınca kıvam arttıran sıvı maddedir. Bu dillerdeki mai/may (=su, sıvı) sözüyle ilişkilidir. Oysa, bir kimsenin harcamalarının dışında geriye kalan (=maye) ve insanı ayakta tutan, yaşamasını sağlayan maddi varlığa maye denilmiştir. Bu bağlamda, maye, Kürtçe mayîn (kalmak) fiilinden kaynaklanmış olabilir. Farsçada aynı karşılıkta manden (=kalmak) denilmektedir ki, manden sözünden maye sözüne varılamaz. Farsçada kullanılan māye sözünün Kürtçeden Farsçaya intikal etmiş olması olasıdır. Tıpkı Peynir (<pênir) ve lor (<Lor Kürtlerinin yaptığı çökelek) sözlerinde olduğu gibi. Zamanla atadan kalan ya da kalmayan olsun her türden servete, mal ve mülke de sermaye denilmiştir.  Ayrıca, bir kısım Farsça sözlüklerdeki maya ile maye sözlerinin Arap alfabeleriyle farklı yazılmış olmaları da dikkatimi çekmektedir. Türkçede sermaye karşılığında anapara sözü türetilmiştir. Oysa sadece anapara değil, onun dışında bir kimseye ait varlıkların tümü sermayedir. Batı Dillerinde sermaye karşılığında kapital denilmektedir ki, bana göre kap ön eki sermaye sözündeki ‘ser‘in karşılığıdır. Asya’nın Aryen Dillerindeki ser sözü ile Avrupa Dillerindeki kap sözü aynı karşılıklara sahiptir: Baş, üst vb. Kap sözünden türetilen kaptan örneğinde olduğu üzere. Fransızcada cap à cap (kap à kap:’baş başa’), Latince capito (kapito: ‘iri kafalı’) ve caput (=kaput: ‘baş, kafa’) örnekleri çoğaltılabilir.