Suç

19 Haziran 2020

     Törelere ve ahlâka aykırı davranış, kabahat, cürüm. Türkçeye ait en eski metinlerde suç sözü görülmemektedir. Bunun yerine yazuḥ veya yasoḥ sözleri kullanılmıştır ki bunlar ‘günah’ karşılığında ifade edilmiş. Türkçeye dair en eski kullanımlarda yaz kök sözcüğü ‘kusur, hata etmek; ihmal etmek’ karşılığındadır. Bununla birlikte ‘suç’ karşılığında Çincede zui sözü mevcuttur. Eski Uygurlar söz konusu kelimeyi suy (=suç) şekliyle telaffuz etmişler. Eski Uygurcada suyluğ (=suçlu) kelimesi de kullanılmıştır. Eski Uygurcadaki bu sözün Çince zui (=suç) sözünden alınmış olması mümkündür. Çince zui sözü ‘sarhoş olmak’ demektir. Korece joe (=suç) kelimesi de Çince zui ile ilişkilidir. Kürtçe sūc (=suç), sūcdar (=suçlu), sūcdarî (=suçlama, suçluluk) ve bêsūc (=suçsuz) sözleriyle karşılaşılmaktadır. Deylemicede de suc (=suç) sözü mevcuttur. Bu sözlere, Sanskritçe sūd (=öldürmek) ve sūdana (=öldüren) sözlerinin etimolojik bir temel oluşturduğu kanısındayım. Bu son iki dildeki suc kelimesi Sanskritçe sud (=öldürmek) ile bağlantılı olabilir. Türkçeye yakın sayılan dillerden Azericede suç ve Nogaycada şuş şeklinde yer almıştır. Bu açıdan suç kelimesinin Sanskritçe sud sözüyle bağlantılı olarak bir kısım Asya Dillerinde şekillendiğini söyleyebiliriz. Sırpça, Slovence, Slovakça, Boşnakça ve Çekçede zloçin (=suç) sözü kullanılıyor.