Temel

20 Ocak 2020

      Yapıların toprak altında kalan kısmı. Bir şeyin esası ya da üzerinde inşa edildiği zemin. Başlıca ya da en önemli unsur. Şahıs adı. Karadeniz Bölgesi’nde genellikle çocukları ölen ailenin sonrakilere yaşaması için Temel adını verdikleri görülmektedir. Rumca themélion sözünden Türkçeye geçmiştir. Eski Yunanca themélion (=bir şeyin dip kısmı, temel, kaide) Yeni Yunanca themélio (=temel, esas, asıl) şekliyle kullanılmaya devam etmektedir. Yeni Yunancada themeliodes (=temel), themeliono/themeliose (=temel atmak) ve themeliotis (=kurucu, temelini atan, bani) sözleri de bilinmektedir. Anadolu fıkralarının birçoğu Temel adına uydurulmuştur. Eski Yunanca theménion sözünün Sumerce TEMEN (=temel) ve Akadca TEMENNUM (=temel) sözlerinden dönüştüğü kanısındayım. Farsçada ‘temel’ karşılığında paye denirken Kürtçede temel sözü de dile getirilmektedir. Bununla birlikte, Kürtçede temel karşılığında temel ile birlikte sekiz ayrı sözcük kullanılmaktadır. Azerice ve Özbekçede de temel sözü telaffuz edilmektedir. Türkmenler temel karşılığında esas ve baza demektedirler. Batı Dillerinde ve Rusçada ‘temel’ karşılığında fundament sözü bulunmaktadır.