Torak

26 Kasım 2022

     Çökelek. Kürtçe toraḳ sözcüğünden intikal etmiş olması mümkündür. Süt ürünleriyle ilgili birçok sözün Kürtçe veya Farsçadan Türkçeye geçtiği belirleniyor. Farsça durağ şekli biliniyor. Moğolca tarag (=kesilmiş süt, ekşimiş süt) sözcüğü kullanılıyor. Orta Çağda Türkçede tar (=yağ tortusu) sözcüğü telaffuz edilmiştir. Macarca túró ‘süzme peynir’dir. Rusça tvorog ‘süzme peynir’ olarak biliniyor. Aynı karşılıkta Slovakça tvaroh deniliyor. Yunanca tyri ‘peynir’ karşılığında ifade edilmektedir. Bu son sözcük Eski Yunanca tyrós (=peynir) sözcüğüne dayanmaktadır. Eski Yunancada tyréō ‘peynir yapmak, peynir imal etmek’ karşılığındadır. Bu sözün etimolojik açıdan Kürtçe tir (=koyu, kıvamı artan) sözcüğüyle bağlantısı olabilir. Sumerliler çökeleğe ga-tur diyorlarmış. Sumerce ga sözcüğü ‘süt’ demektir. Sumerce ga-tur (=çökelek) sözündeki tur sözcüğü torak sözcüğüne temel oluşturmuş olmalıdır.