Turna

18 Şubat 2024

     Sulak yerlerde ve bataklıklarda yaşayan bir tür göçebe iri kuş. Aynı karşılıkta Orta Çağ Türkçesindeki turna sözcüğünden. Bu ad Kıpçakça turna sözcüğüyle eş kökenlidir. Turna adının söz konusu kuşun çıkardığı sese istinaden kullanıldığı sanılıyor. Bununla birlikte öterken başını yükseltip sesini de yükseltmektedir. Bu bağlamda Orta Çağ Türkçesindeki tur (=yükselmek, kalkmak) sözcüğüyle ilişkisi akla gelebilir. Ancak birçok dilde benzer adlarla ifade edilmektedir. Alevi Türkmenlerde turna kuşu kutsal bilinerek ve semahlarında turna motifi görülmektedir. Azerice ve Türkmence durna, Kıpçakça, Uygurca ve Kırgızca turna, Kazakça ve Karakalpakça tırna, Başkırtça ve Tatarca torna, Özbekçe turnä, Rusça juravl’,  Korece turum veya dulumi, Japonca kurēn veya turū, Fransızca grue, İngilizce crane, Almanca Kran, İtalyanca gru, Macarca darú, Kürtçe ķuling veya siķuling, Akadca urniqum, Sumerce ur-keš-da.