Tuş

13 Aralık 2022

     TUŞ (I)    Piyano, org,  bilgisayar, telefon, daktilo ve hesap makinesi gibi bir kısım araçların parmakla dokunulan yerleri; güreşte rakibin iki omzunun aynı anda yere değmesiyle oluşan yenilgi. Fransızca touche (tuş) sözcüğünden. Fransızca toucher (=dokunmak, değmek; vurmak, isabet ettirmek) yüklemiyle bağlantılıdır. Aynı kökten Fransızca touchant (=dokunaklı, duygulandırıcı) sözü de kullanılıyor. Latince toccare (=dokunmak) yüklemine dayanıyor. İngilizce touch, İtalyanca tocca, İspanyolca ve Portekizce toca. 

   TUŞ (II)   Güreşte iki omzun yere değmesiyle oluşan yenilgi. Orta Çağ Türkçesindeki tuş (=karşı, bir şeyin karşısı) sözcüğüyle bağlantısı belirsizdir. Ayrıca Türkçedeki tuş sözcüğüyle Fransızca touche sözcüğü arasındaki etimolojik ilişki de belirsizdir.  TUŞ (II) sözcüğü de Fransızca toucher (=dokunmak, değmek; vurmak, isabet ettirmek) yüklemiyle ilişkilidir.

     TUŞ (III)   Bağımlı olma, tutulma; rastlama. Orta Çağ Türkçesindeki tuş (=karşı, bir şeyin karşısı; rastlamak) sözcüğünden kaynaklanıyor. “Miskin yunus gözü tuş oldu sana /  Kapında bir kuldur senden içeri” (Yunus Emre, XIII-XIV. yüzyıl).